donderdag 18 juli 2013

Picknick in de beeldentuin




‘Tot nut en genot der gemeenschap,’ zo omschreef kunstverzamelaar Helene Kröller-Müller (1869-1939) de bestemming van haar nalatenschap. Driekwart eeuw later handelt het gelijknamig museum nog steeds in haar geest. Tot en met picknicken in de beeldentuin, op Zwoele Zomeravonden...

In natuurpark De Hoge Veluwe

door Margaretha Coornstra


De heenreis is al bijzonder: tientallen kilometers voor aankomst rijd je door lommerrijke naaldbossen en weidse heidevelden. Maar na de slagboom van Nationaal Park de Hoge Veluwe krijgt de sfeer iets geladens. Hier voel je je hooguit gedoogd; hier betreedt je eerbiedig een landschap dat het territorium van de natuur zelf is. Van de herten, zwijnen, vossen en eekhoorns. Van de statige beuken langs de slingerweg. Van de vliegdennen op de zandverstuivingen en van het wit en purperen vingerhoedskruid dat vrijelijk uit de bermen omhoogschiet.

Totdat je het brede gastvrije pad bereikt, langs het gazon met Wenckebach’s ‘Meneer Jacques’ en de gigantische, rood geschilderde staalconstructie van Di Suvero. Van het Kröller-Müller Museum (in 1938 gebouwd volgens ontwerp van architect Henry van de Velde) oogt zelfs de 75-jarige vleugel nog altijd modern. En al doet de blinde muur van grauw geworden baksteen nogal streng, ja zelfs grimmig aan, de lichtval op het omringende groen is bijna sereen.
'K-piece' (1972 van Mark Di Suvero
Dit jaar beleeft het Kröller-Müller zijn achtste Zwoele Zomer, een kleinschalig festival waarbinnen podium- en beeldende kunsten innig verstrengeld raken. Voorstellingen voltrekken zich namelijk niet alleen tussen, maar ook ín de kunstwerken. Bijvoorbeeld in het halfopen Paviljoen van Gerrit Rietveld, waar Spinvis optreedt. Of in het kleine granieten amfitheatertje (2007) van beeldhouwster Marta Pan, met zijn merkwaardige akoestiek.
“We besteden heel veel aandacht aan het geluid,” vertelt Herman Tibosch, hoofd Educatie van het museum. “Onze geluidstechnicus werkt met kleine installaties; hij mikt niet op decibel, maar op sfeer en kwaliteit. In het Rietveld-paviljoen kun je echt niet met enorme versterkers komen aanzetten. En het resultaat is heel bijzonder, het heeft iets semi-akoestisch.”
Naast gevestigde namen als Toon Tellegen en Wende zijn er aanstormende talenten te gast van wie nog maar weinigen hebben gehoord. “De Zwoele Zomer is de laatste jaren uitgegroeid tot een belangrijk podium voor jonge makers,” stelt Herman Tibosch tevreden vast.
Zo’n Zwoele Zomeravond is ook de gedroomde gelegenheid voor een picknick. Jazeker: klepmand mee, deken uitspreiden en gezellig smikkelen. Al is er catering aanwezig, niemand zal je hier op de schouder tikken met het verzoek geen zelf meegebrachte etenswaren te nuttigen. Tibosch: “Picknicken in de beeldentuin van het Kröller-Müller – tja, dat kun je niet uitleggen, dat moet je ervaren. Het een manier om kunstwerken te ‘ontmoeten’ zoals je normaliter niet meemaakt.” 


In de 'Jardin d'Email' (1974) van Jean Dubuffet
De laatste avond van 2012 trok zo’n 3200 bezoekers. Meer hoeft ook niet. “We zijn een klein festival gebleven, en dat willen we graag zo houden. Ten eerste omdat we geen tienduizenden mensen in de tuin kunnen ontvangen, ten tweede omdat we midden in een natuurgebied zitten.” Dat laatste is meteen het antwoord op de veelgestelde vraag: waarom duren Zwoele Zomeravonden maar tot 20.30 uur? Omdat het natuurpark sluit bij zonsondergang. Daarna is de Hoge Veluwe weer het terrein van haar eigenlijke bewoners: de herten, de vossen, de vogels. En die willen rust.


Zwoele Zomeravonden, 13 & 27 juli, 15.00 -20.30 uur. Kindermiddag: 10 augustus, 11.00-16.30 uur. Zie http://www.kmm.nl/summer-night

© Margaretha Coornstra, i.o.v. de Stentor, 11-07-2013
(met dank aan Ludmilla Coornstra, die met haar iPod de foto's maakte)

maandag 15 juli 2013

KunsthuisKEK exposeert in Elburg



Op 12 juli startte de Culturele Stichting Elburg met een nieuwe expositie in het Gemeentekantoor. Te gast is ditmaal KunsthuisKEK uit Epe, met gevarieerd werk van onmiskenbaar professioneel niveau.



door Margaretha Coornstra

ELBURG - KEK staat voor Kollektief Eper Kunstenaars, opgericht in 1984. Voor de opening van deze groepsexpositie tekent Jonaske de Ruiter uit Harderwijk. Zij is zelf beeldend kunstenaar en onderhoudt al jaren een warme band met ‘de KEK’ers’, zoals ze het Eper kunstenaarsplatform amicaal aanduidt.
‘De verte is nabijer dan ooit’ luidt het motto van haar cultuurfilosofische overdenking, geïnspireerd op een dichtregel van Gerrit Kouwenaar. Kunstenaars zijn altijd onderweg, betoogt Jonaske de Ruiter; ‘stilstand is voor hen ondenkbaar’. Ze refereert hierbij aan het wereldwijde web, waarlangs je binnen luttele seconden op het andere halfrond zit. Maar ook aan de nieuwe media, waarvan veel kunstenaars grif gebruik maken om virtuele kunst scheppen; kunst die niet fysiek aanwezig, onaanraakbaar is, maar toch met de juiste app van nabij te bezichtigen. Een recent voorbeeld is het virtuele kunstwerk in het weiland achter de Grote Kerk in Elburg, tijdens het Vestingval 2013.

KEK-voorzitter Nelleke Ponsteen en Jonaske de Ruiter
bij werk van Monica Ligteringen

Deze KEK-expositie behelst wel alleen tastbare kunstwerken, zij het in veel technieken en materialen. Van acrylverf en krantenpapier op doek tot aan hout, marmer, betongaas en papier maché. Ook sfeer en onderwerpkeuzes lopen sterk uiteen. Zo gaf Marijke Abels haar eigentijdse, goudkleurige, driedimensionale interpretatie van Da Vinci’s beroemde schilderij ‘De dame met de hermelijn’. Marijke Boverhof en Roeli Rumscheidt tonen krachtige landschappen tegenover de dromerige vrouwenportretten van Koos van der Meer. Willemien van Gurp trekt de aandacht met haar gedegen en toch feeërieke werk: engelen en vogels in subtiele pasteltinten, of juist in een schemering van Pruisisch blauw. Beeldhouwster Lammy Alons bedient zich van sierlijke lijnen en vormen in zowel steensoorten als hout, waarbij ze eigenschappen van het materiaal optimaal benut. Een mooi voorbeeld zijn de boomschors-kronen van haar ‘Koningspaar’, dat hoog boven de bezoekers in de ruimte troont. Sprookjesachtig is ook het nieuwe werk van Nelleke Ponsteen, dat tegelijk spontaan en ongekunsteld overkomt.
Nelleke Ponsteen bij recent werk
Alles tezamen een professioneel ogende expositie, waarvan de werken met zorg zijn uitgestald. ‘Alleen, waarom schilderen ze die muren niet gewoon wit…?’ verzucht één mevrouw, om zich heen kijkend in de Koepelzaal. En ja, inderdaad maken het schoon metselwerk en de schrootjes binnen het Gemeentekantoor een wat gedateerde indruk. Maar gelukkig: kleur en kwaliteit van de getoonde kunstwerken voeren moeiteloos de boventoon.


Expositie KunsthuisKEK (Epe): 12 juli  t/m 29 augustus 2013 in het Gemeentekantoor Elburg. Te bezichtigen op werkdagen van 8.00 -17.00 uur; op vrijdag tot 12.30 uur.
Meer informatie: tel. 0525-688688 (Gemeentekantoor Elburg)
06-15470739 (Culturele Stichting Elburg)

© Margaretha Coornstra i.o.v. Dé Weekkrant, 16-07-2013